اسکرو کانوایر (سیستم انتقال مواد حلزونی)

اسکرو کانوایر (سیستم انتقال مواد حلزونی)

سیستم انتقال مواد حلزونی (اسکرو کانوایر) یکی از سیستم های انتقال مواد فله میباشد

سیستم انتقال مواد حلزونی (اسکرو کانوایر) یکی از سیستم های انتقال مواد فله میباشد که کاربرد بسیار وسیعی در صنایع مختلف از جمله صنایع سیمان ، فولاد ، کانی ها ، معادن ، مواد غذایی و … دارد. استفاده از این سیستم جهت انتقال مواد فله در مسیرهای کوتاه به دلیل امکان ایجاد چندین ورودی و خروجی بسیار مناسب است ولی در برای مسافت های زیاد توصیه نمی شود.
این دستگاه که با نام های مارپیچ انتقال مواد یا ماردون نیز شناخته می شود، معمولا در دو مدل لوله ای کل و U شکل طراحی و ساخته می گردد. بخش اصلی سیستم یک شافت است که یک قطعه مارپیچ (ماردون) بر روی آن نصب شده و با سازوکاری ساده و از طریق چرخش، مواد را به سمت جلو و یا عقب انتقال می دهد. با وجود سادگی، نیاز به طراحی دقیقی جهت استفاده از حداکثر بازدهی و همچنین عدم آسیب به مواد در پروسه حمل است. امروزه سیستم های بدون شافت نیز با فناوری خاصی، برای کاربردهای ویژه طراحی و تولید می شوند. ماردون ها می توانند بدون شفت طراحی شوند که به آن ها شافت لس (shaftless) گفته می شود. ظرفیت دستگاه به قطر سیلندر یا لوله‌ای بستگی دارد که ماردون در آن قرار می گیرد. سیستم انتقال در این نوع اسکرو به صورت مارپیچ ساخته می‌شود.
کارکرد
این دستگاه به دلیل مارپیچ بودن قابلیت حمل و نقل طیف گسترده ای از مواد با چگالی نسبتا زیاد را دارا است؛ اسکرو در روی یک شفت مرکزی ثابت شده است و بر روی بدنه آن می چرخد و مواد طی این کار در امتداد کف و کناره های نوار فشرده و در فضای باقی مانده خالی بین مارپیچ در نوسان هستند. این حرکت سبب لغزش ذرات مواد روی یکدیگر خواهد شد و حرکت رو به جلو را راحت تر می کند. نقاله های اسکرو به طور معمول به شکل افقی یا در یک شیب خفیف قرار گرفته اند و بیشترین کارایی را در صنایعی که به شکل فله ای هستند دارا می باشد.
طراحی
طراحی و ساخت این سازه با توجه به مقدار کار روزانه، سنگینی و حجم بار انتقالی، نوع ماده، مکان قرارگیری و فاصله دیگر دستگاه ها، شرایط آب و هوایی محیط و... تغییر می کند. این دستگاه می تواند هم به صورت پیش ساخته از قبل طراحی شده و هم پس ساخت طراحی پس از بازبینی منطقه صورت گیرد. یکی از مهمترین نکات ساخت و به کارگیری این سیستم ها، طراحی درست، اصولی و منطبق بر شرایط کار است. عوامل مختلفی از جمله نوع مواد مورد حمل، دبی مواد و مسافت و ارتفاع انتقال در طراحی اسکرو کانوایرها موثر است زیرا بر گام مارپیچ ، سرعت چرخش و ابعاد و جنس متریال مارپیچ تاثیر می گذارد. امروزه با وجود نرم افزارهای متعدد و تخصصی، طراحی بهینه و کارآمد ساده تر شده است اگرچه همچنان نیاز به علم و تجربه خاصی دارد.
فولاد به کار رفته در اسکرو کانوایرها و نقاله ماردون بنابر نوع استفاده متفاوت است و می تواند فولاد معمولی با روکش سرامیک و یا انواع فولاد ضد سایش از قبیل هاردوکس، دورستات و… یا فولاد های ضدزنگ (استنلس استیل) مخصوص صنایع غذایی و برخی صنایع دیگر باشد.
مزایا و معایب ماردون انتقال مواد
در مقایسه با معایب انگشت شمار، مزیت های استفاده از ماردون ها و اسکرو های انتقال مواد فله بی شمار است. از مزایای این نوع سیستم ها، هزینه پایین تعمیر و نگهداری، و همچنین قابلیت استفاده از آن در شرایط کاری مختلف است به نحوی که می توان از آنها در محیط های پخت و یا جهت ترکیب مواد استفاده نمود.
از معایب این سیستم عدم استفاده جهت انتقال مواد در فواصل زیاد است؛ در این موارد به جای ماردون میتوان از خطوط نوار نقاله استفاده نمود.
طریقه نصب سیلندر و مارپیچ
ابتدا موتور و گیربگس نصب و در مرحله بعد سیلندر و مارپیچ به قسمت گلوی گیربگس متصل و توسط استندهای زیرین مقاوم سازی و لرزه گیری می گیرد تا علاوه بر خروجی یکنواخت و سرعت مناسب، فاقد هرگونه لرزش‌های اضافی، بروز صدای ناهنجار و یا شکستگی در قسمت های قید و ماهیچگی باشد.
سیلندر و مارپیچ ساده
پس از نصب گیربگس بر روی شاسی، قسمت انتهای ماردون (دم ماردون) را داخل بوش گلدانی گیربگس و ماردون را داخل سیلندر قرار داده تا انتها بر روی پله گیربگس به عقب هدایت کرده و توسط سوراخ و قلاویزی که بر روی گیربکس هستند اتصال سیلندر و ماردون بر روی اکسترودر را اجرا می کنیم.
سیلندر و مارپیچ دوقلو یا کونیکال
در این حالت دو مارپیچ در داخل یک سیلندر قرار دارد؛ ابتدا سیلندر را بر روی شاسی اکسترودر فیکس کرده و محور حرکتی آن را به سمت جلو و عقب و طرفین آماده سازی نموده و سپس بر روی شاسی نصب می کنیم. لازم به ذکر است که سیلندر و ماردون‌ها در این مرحله از کار در داخل یکدیگر قرار دارند و طریقه اتصال آنها توسط دو عدد بوش است؛ یک سر بوش ها بر روی ماردون ها و طرف دیگر بوش بر روی شفت گیربگس قرار می گیرد.